Czym jest prawo pierwokupu nieruchomości?
Prawo pierwokupu stanowi swoiste ograniczenie właściciela nieruchomości, ponieważ nie może on dowolnie dysponować posiadaną własnością. Czym ono jest? Jak z niego skorzystać? Komu ono przysługuje?
Co to jest prawo pierwokupu?
Opiera się ono na zastrzeżeniu wobec jednej ze stron, że ma pierwszeństwo w nabyciu danej nieruchomości, w chwili kiedy druga strona zechciałaby ją sprzedać. Może ono wynikać z przepisów jak też zawartej umowy.
Przykład pierwokupu ustawowego?
Prawo związane z pierwokupem wynika głównie z ustawy o gospodarce nieruchomościami, gdzie gmina może wykupić nieruchomość między innymi kiedy:
- nieruchomość została wpisana do rejestru zabytków,
- nieruchomość znajduje się na terenie przeznaczonym do celów publicznych,
- nieruchomość jest niezabudowana i wcześniej została wykupiona od Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego.
Zgodnie z ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego, prawo pierwokupu mają dzierżawcy nieruchomości rolnych, ale muszą spełnić pewne warunki:
- mieć pisemną formę dzierżawy,
- mieć urzędowe poświadczenie daty okazania dokumentu,
- umowa dzierżawy musi być wykonywana od minimum trzech lat od daty pewnej.
Jeśli nie ma takiego dzierżawcy albo nie chce on skorzystać z przysługującego mu prawa, to przechodzi ono na Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Prawa te nie przysługują, jeśli właściciel sprzedaje nieruchomość osobie bliskiej.
Jak wygląda procedura sprzedaży przy prawie do pierwokupu?
Jeśli nieruchomość ma ustalone prawo do pierwokupu, to sprzedającego obowiązują określone procedury. W pierwszym kroku zawierana jest z kupującym umowa, gdzie nabywca zobowiązuje się do zapłacenia danej ceny, a właściciel zobowiązuje się do przeniesienia praw do nieruchomości z zastrzeżeniem, że osoba lub instytucja mające prawo pierwokupu nie skorzystają z niego. Kolejno właściciel zawiadamia uprawnionego do pierwokupu o brzmieniu zawartej umowy sprzedaży, by ten maksymalnie w ciągu miesiąca określił czy korzysta z przysługującego mu prawa, czy też nie. Jeśli się zdecyduje, to zostaje właścicielem na warunkach zawartych w umowie z pierwotnym nabywcą. Jeśli nie, to właściciel może zawrzeć w pełni już wiążącą umowę z dotychczasowym kupującym.
Kiedy można pominąć prawo pierwokupu?
Kiedy właściciel nieruchomości ignoruje prawo pierwokupu, w przypadku Skarbu Państwa albo jednostek samorządu terytorialnego, współwłaściciela, czy dzierżawcy – sprzedaż staje się z automatu nieważna. Inne przypadki pozostaną w mocy, jednak uprawniony do pierwokupu, może dochodzić odszkodowania.
Brak Pytań, Komentarzy, Opinii